Dat koning Willem-Alexander in zijn rede op de Dam tijdens de dodenherdenking van 2020 ineens over de rol van zijn overgrootmoeder koningin Wilhelmina in de oorlogsjaren begon, was op zich niet zo verrassend. Dat hij daarbij de kritiek niet spaarde was dat echter des te meer. De Koning gaf onder meer aan het kwalijk te vinden dat er zeker in de latere oorlogsjaren, toen meer bekend was over de verschrikkingen die de Nazi’s aanrichtten, deze niet werden benoemd.

“Niet in detail, maar men wist dat er vernietigingskampen waren, men wist dat er Joden vermoord werden… En er is niet op tijd verwittigd. Daarin had mijn overgrootmoeder een andere rol kunnen spelen”, citeert Story de Majesteit. En hij zweeg dan nog over een andere dubieuze daad van diezelfde overgrootmoeder.

Nederland wou namelijk nog voordat de Tweede Wereldoorlog uitbrak een vluchtelingenkamp voor uit het buitenland gevluchte Joden bouwen in Ermelo. Dat was in kannen en kruiken, totdat koningin Wilhelmina ingreep: zij wilde niet zo’n centrum in haar achtertuin – het ging om 12 kilometer afstand – en het project werd verplaatst. Die onfrisse geschiedenis kan niet meer herschreven worden, maar Willem-Alexander heeft zich ten doel gesteld er open over te zijn.